Mittwoch, 12. Februar 2014

Lese, erinnre, staune, schmunzle, ärjre un noch allerhand – II

Es Hangrischts Kathi is owwe rum in die Happgass gang un noh glei zrick in de owwre Graawe. In dee Seide is e Bild mi’m Bockche Franz vor’me Kukruzhaufe un dazu der Text: „Do war noch genuch Kukruz, dee hot awwer net dr Bockche loonich gebroch.“ Asso, so wie er, de Bockche, do steht, hot er gar koone gebroch. So hun norr die Brigadiere vor der Kollektivernte posseere kenne.

Wie des Bild gemach is wor, ware die Großbaurezeide schun längst rum. Awwer net ausgelescht. In de Nohfahre lewe se bis heit fort un erinnre an die soziale Unnerschiede, die wu aah in Johrmark existeert hun. Wann do vun „2 Millichkieh un 2 junge for die Nohzucht, [oom] Stier, drei Pheer, 10 bis 12 Schwein, 50 Hingle“, aah 10 – 12 Schoof un dazu „40 Joch Feld, dervun 2 Wingerter un 2 Obstgärter“ die Redd is, un merr des mit de Lebensverhältnisse in der Karlsgass vergleicht, noo waaß merr, dass frieher gar net alles so scheen sein hot känne, wie’s vun der gut alt Zeit immer haaßt. Norr finef Seide weider kann merr nämlich lese: „1904 is der Vettr Hans uff Philadelphia Geld verdiene un die Wess Ev is zwaa Johr spädr eehrem Mann nohgereist. Drei Johr spädr sin se weder hoom kumm. Der Vettr Hans is korz vor em Eerschte Weltkriech nommol uff Amerika, is awwer net lang geblieb.“ Des hun die Leit sich bestimmt net aus lauder Wohllust ongeton, weil selmols is merr noch net mit der Lufthansa gfloo.

So is es: Aah unser Johrmark war nie aus der Welt, war nie e Insel der Glickseelichkeit, sondern Heimat forr Arme un Reiche, Erfolgreiche un Gscheiterte. Aah des is e dicker Pluspunkt forr des Gassebuch. Merr muss norr aah e bissje zwischen de Reihe lese.

De Nower Franz hot sich um de owwre Graawe vun owwe bis nunner, un vum Onfang bis ans deitsche Enn ongholl. „Ans deitsche Enn!“ Liewe Leit, des Buch is aah e Geschichtebuch. E Beweisstick, wie die groß Geschichte in vill kloone Gschichte ehre Spure hinnerlosst. De Nower Franz brauch eigentlich norr zwaa Sätz, um die Tragik in dem geschichtsträchtiche Vorgang zammzufasse: „De owwre Graawe is um 1900 ongsiedlt wor, nor vun deitsche Leit. Kaum hunnert Johr späder, 1990, ware alle Leit vun der Gass uff Deitschland ausgewannert.“

Um de unnre Graawe un de Park, vun de Baronszeit bis heit kimmert sich es Krämer Anna, awwer net des mit seine Gaasiwwler Schweerleit, sondern em Possler Matz sei Fraa. Der hot aah mitgschrieb un mich zum Lese un nomol Lese kriet. Ja, saat mol Leit, hun die Barone e bissje vun ehrem blooe Blut in Johrmark geloss, im unnre Graawe, uf der Spitz? Asso wann oons un oons zwaa sin, känne mer uns schun was inbilde, wann aah e „aussereheliches“ Kind die entscheidend Roll in der Gschicht, die wu nemol die Rosamunde Pilcher besser hinkriet hätt, spillt.

De Possler Matz selwer war jo e Sicknischgässer. Die Gegend dort im Unnerdorf war sei Revier. Awwer ka Sorje, de Matz verzählt do ka Witze, obwohl merr sich ab un zu, wie zum Beispiel beim Stasse Kloos seim nackarschiche Entrich, e Schmunzle net verkneife kann. Er, de Possler Matz, is in die Roll vu’me ernste Chronist gschluppt, wie des sich forr so e ernstes Buch aah gheert. Er moont zum Schluss vun seim Beitrach: „Siehd’r  Leit, so kennt mer noch vill schreiwe, Romane kennt mer schreiwe. Awwer des muss do net sin. Meehr wolle jo bloß es ‚Lewe‘ in de Heiser festhalle, dass net alles vergess werd.“

Saat mol, is des scheen? Do kumme noo es Fritstoffls Kathi uns Klemm Helen un plaudre aus’m Nähkästche, was nemol die NSA-Spitzlbuwe iwer de Possler Matz wisse. So etwas macht merr doch net, iwer Landsleit schlecht redde. Na horcht mol! Ich sin stink sauer! Die „Fetele“…

Zum Glick is de nächste Text glei hinnetron un ich hun mich sofort beruhicht. Es Linz Anni, e Beigelaafnes aus de Sicknischgass, hot e echti Lieweserklärung an unser Johrmark gschrieb. Die Fraa stammt aus Giseladorf un hot uf Johrmark gheirat. Asso so geere hät ich des Dorf aah mol ghat.

De Christmanns Phedr un sei Fraa, es Leni, schreiwe iwer die Hannigass un die Siwwe Schwowegass. Die Hannigass „war e scheeni Gass“. Wu se recht hun, hun se recht. Es hot norr net reene därfe. De Phedr uns Leni schreiwe wie zwaa gelernte Historiker: vun Haus zu Haus un so genau wie meeglich. Des macht zwar e bissje mied beim Leese, awwer des war ich schun immer beim Speck-Lehre in de Stunne, wann die Daten net all hun wolle werre. Gut, dort is es meh drum gang wer geger wenne, un do geht’s jetz drum, wer mit wemm verheirat is. Un des is schun schenner.

I’me annre Stick moone es Eichinger Helen un die Owerles Wess Anna, es wär bestimmt intressant, „wann de Johrmarker Bohnhof verzähle kennt“. So is es. Nirgends leije Laad un Fraad so nächst beinanner wie a’me Bohnhof: Abschied un Wiedersehen.

Johrmark hot sogar e Insl ghat. Des is ka Metapher. Obwohl der Text an sich vun der Sproch her e bissje annerscht klingt. Er is net holprich, so wie selmols die meiste Gasse ware. Des geht vorwärts, ohne Wiederholunge. Es Bernads Kathi hot dee gschrieb. Gut, so e Buch mit Vorgaben, wann aah norr in Großem, hot immer so etwas wie die Pflicht un die Kür beim Eislaafe an sich. Do helft’s aah nicks, wann merr sich meh Kür wie Pflicht winscht. Merr muss holle, was kummt.

Es Klemm Helen schreibt aah iwer die Wess Seffi, die Millichhandlung un eehre Engelche. Des oone odder annre is mer bekannt vorkumm. Norr war ich mer net sicher, ob ich’s mol gheert hun odder paar Seide vorher geles hatt. Na die werre jo hoffentlich aus dem Buch ka Guttenberg-Abschreiwerei gemach hun, is es mer do dorch de Kopp gang. So is des awwer, wann meh Leit an der gleich Gschicht arwete un de Hoom sitze un net in’re Redaktionsstubb.

Um de Sport kimmre sich de Christians Josep un de Geier Luzi. Des war jo in Johrmark so e Nationeproblem: Die Deitsche hun Handballa gspillt un die Rumänre Fotballa. Bei mer war’s so, dass ich’s bei alle zwaa proweert hun. Ich hun awwer schnell bemerkt, dass e jedi Partei froh geween wär, wann ich mei Glick bei der anner gsucht hätt. Noo sin ich zum Safer gang. War jo aah net schlecht. De Schneider Phaul hot dee zwaa Sportredakteure forr des Buch do noch e paar gude Tipps iwwer de Fotballa in Johrmark gewwe.


Berns Toni

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen